AZ 
RU 
Hematuriya sidikdə qand deməkdir. Bu pozğunluq müxtəlif ciddi xəstəliklərin mövcudluğuna səbəb ola biləcək qırmızı qan hüceyrələrinin artması ilə xarakterizə olunur.
Hematuriyanın iki növü var:
mikrohematuriya, belə bir pozuntu müəyyən etmək yalnız mikroskopdan istifadə - edərək laboratoriyada mümkündür. Mikrohematuriya olan xəstələrdə sidik normal görünə bilər;
makrohematuriya, bu vəziyyətdə, hətta çılpaq gözlə pozuntunu təyin edə bilərsiniz: sidikdə qan zolaqları olacaq, açıq bir qırmızı rəngə çevriləcəkdir.
Hematuriyanın səbəbləri
Sidik rənginin dəyişməsi, qida qəbulu və ya bir sıra tibbi xəstəliklər nəticəsində baş verə bilər.
Risk zonasına yaşlı xəstələr, siqaret çəkənlər daxildir. Orta hesabla, yetkin əhalinin 2-30% -ində müşahidə olunur.
Hematuriya tək bir simptomdur, əslində xəstəlik deyil, buna görə də sağlam insanlarda sidikdə qan hüceyrələrinin olması istisna edilir.
Ancaq çox vaxt hematuriya müəyyən xəstəliklərin olması ilə əlaqələndirilir:
Sidik sistemi daş xəstəliyi;
Sidik yollarında iltihabi proseslər;
Sidik sistemi şiş xəstəlikləri;
Sidik cinsiyyət sisteminin törəmələri;
Bundan əlavə, mikrohematuriya fizioloji olaraq yarana bilər. Bu vəziyyət peşəkar idmançılarda, əsgərlərdə tapıla bilər. Yük azaldıqda, sidiyin vəziyyəti normala qayıdır.
Hematuriya asemptomatik ola bilər, lakin çox sayda səbəbləri nəzərə alaraq, bel bölgəsindəki kiçik narahatlıqdan dözülməz böyrək kolikasına, həmçinin pozulmuş sidik ifrazına qədər ağrı ola bilər.
Hematuriyanın diaqnozu
Hematuriyanın dəqiq səbəbini müəyyən etmək üçün bir sıra tədqiqatlar aparmaq lazımdır. Çox vaxt onlar növbəti tibbi müayinə zamanı qırmızı qan hüceyrələrinin yüksəldiyini aşkar etdikdə həkimə müraciət edirlər. Hazırda hematuriyalı xəstələr tam müayinə üçün uroloqa, bəzən də nefroloqa müraciət edirlər.
Vaxtında və hərtərəfli diaqnoz çox vacibdir, çünki müalicənin gecikməsi ciddi nəticələrə səbəb ola bilər.
Çox vaxt hematuriyanın səbəbini müəyyən etmək üçün aşağıdakı müayinələr təyin edilir:
Sidik yollarının endoskopik müayinəsi;
Uroloji orqanlarının radioloji müayinəsi (USM, MRT, KT);
Özünüzü mikrohematuriyadan qorumaq üçün aşağıdakıları etməlisiniz:
Hipotermiyadan çəkinin.
Mütəmadi olaraq tibbi müayinədən keçin.
Qarın nahiyəsində xəsarətlərdən qaçın.
Çox vaxt pəhrizin pozulması, zəhərlənmə, kəskin intoksikasiya və s.
Hematuriyanın müalicəsi
Müalicə - hematuriyanın yaradan səbəblərdən aslı olaraq dəyişir.
Həm cərrahi həm də konservativ yolla aparılır.
Fizioloji hallarda müalicəyə ehtiyac yoxdur.
Uroloq - transplantoloq Anar Almazxanlı
Hematuriyanın iki növü var:
mikrohematuriya, belə bir pozuntu müəyyən etmək yalnız mikroskopdan istifadə - edərək laboratoriyada mümkündür. Mikrohematuriya olan xəstələrdə sidik normal görünə bilər;
makrohematuriya, bu vəziyyətdə, hətta çılpaq gözlə pozuntunu təyin edə bilərsiniz: sidikdə qan zolaqları olacaq, açıq bir qırmızı rəngə çevriləcəkdir.
Hematuriyanın səbəbləri
Sidik rənginin dəyişməsi, qida qəbulu və ya bir sıra tibbi xəstəliklər nəticəsində baş verə bilər.
Risk zonasına yaşlı xəstələr, siqaret çəkənlər daxildir. Orta hesabla, yetkin əhalinin 2-30% -ində müşahidə olunur.
Hematuriya tək bir simptomdur, əslində xəstəlik deyil, buna görə də sağlam insanlarda sidikdə qan hüceyrələrinin olması istisna edilir.
Ancaq çox vaxt hematuriya müəyyən xəstəliklərin olması ilə əlaqələndirilir:
Sidik sistemi daş xəstəliyi;
Sidik yollarında iltihabi proseslər;
Sidik sistemi şiş xəstəlikləri;
Sidik cinsiyyət sisteminin törəmələri;
Bundan əlavə, mikrohematuriya fizioloji olaraq yarana bilər. Bu vəziyyət peşəkar idmançılarda, əsgərlərdə tapıla bilər. Yük azaldıqda, sidiyin vəziyyəti normala qayıdır.
Hematuriya asemptomatik ola bilər, lakin çox sayda səbəbləri nəzərə alaraq, bel bölgəsindəki kiçik narahatlıqdan dözülməz böyrək kolikasına, həmçinin pozulmuş sidik ifrazına qədər ağrı ola bilər.
Hematuriyanın diaqnozu
Hematuriyanın dəqiq səbəbini müəyyən etmək üçün bir sıra tədqiqatlar aparmaq lazımdır. Çox vaxt onlar növbəti tibbi müayinə zamanı qırmızı qan hüceyrələrinin yüksəldiyini aşkar etdikdə həkimə müraciət edirlər. Hazırda hematuriyalı xəstələr tam müayinə üçün uroloqa, bəzən də nefroloqa müraciət edirlər.
Vaxtında və hərtərəfli diaqnoz çox vacibdir, çünki müalicənin gecikməsi ciddi nəticələrə səbəb ola bilər.
Çox vaxt hematuriyanın səbəbini müəyyən etmək üçün aşağıdakı müayinələr təyin edilir:
Sidik yollarının endoskopik müayinəsi;
Uroloji orqanlarının radioloji müayinəsi (USM, MRT, KT);
Özünüzü mikrohematuriyadan qorumaq üçün aşağıdakıları etməlisiniz:
Hipotermiyadan çəkinin.
Mütəmadi olaraq tibbi müayinədən keçin.
Qarın nahiyəsində xəsarətlərdən qaçın.
Çox vaxt pəhrizin pozulması, zəhərlənmə, kəskin intoksikasiya və s.
Hematuriyanın müalicəsi
Müalicə - hematuriyanın yaradan səbəblərdən aslı olaraq dəyişir.
Həm cərrahi həm də konservativ yolla aparılır.
Fizioloji hallarda müalicəyə ehtiyac yoxdur.
Uroloq - transplantoloq Anar Almazxanlı